Szmytkiewicz M.
Prądy pochodzenia falowego w morskiej strefie brzegowej
wydawca: Wydawnictwo IBW PAN
ISBN: 8385708456
rok wydania: 2002
język: pl

Streszczenie: W książce przedstawiono opis mechanizmów generacji prądów pochodzenia falowego, tj. prądów wywołanych załamującymi się falami, których część energii przekazywana jest przepływowi. W opisie tym szczególną uwagę zwrócono na prądy wzdłużbrzegowe i prądy powrotne, tj. dwa systemy przepływów głównie decydujących o wielkości transportu rumowiska, tempie przebudowy profilu poprzecznego dna i linii brzegowej morza. W efekcie wykonanych badań i analiz przedstawiono w książce opracowane przez autora matematyczne modele opisujące podstawowe prądy pochodzenia falowego oraz kompletne bloki własnych programów numerycznych. Przeprowadzone porównania obliczonych i pomierzonych wysokości fal oraz prędkości przepływu wody wykazało dobrą zgodność między teorią a eksperymentem, niezależnie od kształtu profilu dna, zarówno dla stosunkowo krótkiej fali bałtyckiej jak i długiej fali oceanicznej. Opracowane pakiety numeryczne tworzą, łącznie z innymi blokami obliczeniowymi, globalny model nazwany SAND94. Model ten rozpatruje w sposób kompleksowy cały łańcuch przyczynowo-skutkowy procesów zachodzących w strefie brzegowej, zaczynający się od prognozowania fali wiatrowej, poprzez transformację fali i generację prądów, a kończący się na ruchu osadów i związanych z nimi zmianami brzegu morskiego. Model SAND94 porównany został z trzema podobnymi, znanymi światowymi pakietami programów numerycznych, tj. z modelem amerykańsko-szwedzkim GENESIS, modelem duńskim LITPACK i modelem holenderskim UNIBEST. Wykonane tymi modelami obliczenia w różnych skalach czasowych i przestrzennych zmian położenia linii brzegowych w sąsiedztwie portu we Władysławowie pokazały, że dokładność rezultatów otrzymanych przy wykorzystaniu modelu SAND94 nie odbiegała od pozostałych trzech modeli, a dla niektórych sytuacji nawet ją przewyższała.

Frankowski Z., Graniczny M., Juszkiewicz-Bednarczyk B., Kramarska R., Pruszak Z., Przezdziecki P., Szmytkiewicz M., Werno M., Zachowicz J.
Zasady dokumentowania geologiczno-inżynierskich warunków posadowienia obiektów budownictwa morskiego i zabezpieczeń brzegu morskiego
wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
ISBN: 9788375384116
rok wydania: 2009
język: pl

Streszczenie: Podręcznik powstał na zamówienie Ministerstwa Środowiska i składa się z 11 rozdziałów oraz zestawienia literatury, norm oraz ustaw i rozporządzeń. Głównym zadaniem podręcznika jest określenie podstaw dla prowadzenia badań geologiczno-inżynierskich w celu prawidłowego posadowienia obiektów lokalizowanych w strefie brzegowej i na pełnym morzu. Rozdział 2 przedstawia obszerną charakterystykę rzeźby dna morskiego oraz osadów występujących na brzegu morza oraz w obszarze morskim obejmującym Polską Wyłączną Strefę Ekonomiczną. W rozdziale tym znajdują się liczne informacje dotyczące charakterystyki warunków geologiczno-inżynierskich pozwalające na wstępną ocenę warunków posadowienia konstrukcji morsko-brzegowych, jak również zanieczyszczeń osadów dennych w różnych akwenach. Rozdział 3 poświęcony jest podstawowym procesom hydro- i morfodynamicznym, które zachodzą w strefie brzegowej. Zawarta w tym rozdziale wiedza stanowi podstawę do oceny oddziaływania środowiska morskiego na brzeg morski, a więc daje możliwość przewidywania skutków działalności człowieka realizującego określone przedsięwzięcia hydrotechniczne. Rozdziały 4 i 5 związane są z szczegółową charakterystyką budowli morskich występujących w portach, stoczniach, na brzegu morskim i na pełnym morzu. Przedstawione opisy pozwalają na ocenę danych o podłożu i warunkach środowiskowych, jak i ocenę wpływu posadowionych tam budowli hydrotechnicznych na otoczenie, a szczególnie na strefę brzegową. W rozdziale tym poświęcono również sporo uwagi budowlom pełnomorskim w tym głównie platformom morskim i rurociągom podmorskim. Rozdział 6 dotyczy geotechnicznej klasyfikacją gruntów według różnych norm czy przepisów. Rozdział 7 poświęcony jest badaniom geologiczno-inżynierskim. Jest to część podręcznika, która ma szanse być często wykorzystywana w praktyce inżynierskiej w odniesieniu do budownictwa morskiego czy też budownictwa realizowanego w warunkach morskich. Kolejne dwa rozdziały mają charakter rozdziałów informacyjnych, a mianowicie dotyczą zagospodarowania polskich obszarów morskich (Rozdział 8) oraz monitoringu strefy brzegowej (Rozdział 9). Rozdział 10 powinien być interesujący tak dla pracowników naukowych, jak i projektantów oraz wykonawców. Przedstawione przykłady zrealizowanych w ostatnich latach budowli morskich, a szczególnie ich pełne udokumentowanie z punktu widzenia przeprowadzonych badań geologiczno-inżynierskich, stanowić mogą dobrą podstawę nie tylko dla przeprowadzenia określonych analiz w zakresie posadowienia omawianych obiektów, ale również do krytycznej analizy, umożliwiającej dokonanie bardziej dokładnej oceny potrzeb w zakresie badań geologiczno-inżynierskich w przypadku projektowania szerokiego wachlarza budowli morskich. W kolejnym, ostatnim rozdziale zestawione są przepisy obowiązujące w budownictwie morskim.

Pruszak Z., Szmytkiewicz M.
Delta Wisły: ogólne mechanizmy tworzenia się delt i estuariów rzecznych
wydawca: Wydawnictwo IBW PAN
ISBN: 9788385708797
rok wydania: 2015
język: pl

Streszczenie: Przedstawiona książka ma charakter syntetyczno-zbiorczego kompendium obecnej wiedzy na temat ujścia rzeki Wisły i jednocześnie pokazuje najważniejsze kluczowe mechanizmy oraz procesy tworzenia się i rozwoju w różnych (nawet geologicznych) skalach czasowo-przestrzennych wybranych ujść rzecznych/delt/estuariów na świecie. W takim ujęciu monografia ta ma charakter informatora ogólnego o ujściach rzecznych, a bardziej szczegółowy o ujściu Wisły. Omawiane szerzej historyczne procesy tworzące deltę Wisły są ściśle związane z wykonywanymi na tym tle różnymi przedsięwzięciami technicznymi. Do monografii włączone zostały elementy technicznej regulacji ujścia rzeki/delty w celu zabezpieczeń przeciwpowodziowych, często towarzyszących terenom wysoko zurbanizowanym. W tym przypadku są to Aglomeracja Gdańska oraz ważne, z rolniczego punktu widzenia, Żuławy. Ciekawym składnikiem Delty Wisły jest dynamicznie zmieniający się jej stożek ujściowy. Bliższe spojrzenie w monografii na ewolucję stożka ujściowego zdaniem autorów jest dodatkowym ciekawym jej elementem. Przyjęta architektura pracy, w której na tle światowej wiedzy o deltach/estuariach rzecznych, wieloaspektowo rozważa się problematykę delty Wisły, powoduje, że jest ona odmienna od dotychczas powstałych polskich monografii, które w większości poświecone są tylko ujściu Wisły lub Odry. W celu nadania książce charakteru przedmiotowej ogólności i zainteresowania nią jak największej liczby czytelników, występują w niej zarówno aspekty naukowo-badawcze, jak i popularno-naukowe z wieloma ilustracjami. Ma to w sumie uczynić ją interesującą dla czytelników zajmujących się bardziej profesjonalnie tematyką ujść rzecznych na świecie, jak i tych, którzy ciekawi są poznania otaczającego nas świata przyrody. Książka składa się z trzech głównych rozdziałów. Pierwszy rozdział w syntetycznej formie poświęcony jest omówieniu podstawowych cech i charakterystyk oraz mechanizmów tworzenia się i ewolucji delt/estuariów występujących na świecie w różnych warunkach środowiskowych. Rozdział drugi w całości związany jest z deltą rzeki Wisły i różnymi naturalnymi zjawiskami tam występującymi. Poruszane są także czynniki antropogeniczne prowadzące do przestrzenno-czasowej przebudowy i ewolucji delty Wisły. W rozdziale tym uwzględnia się także aspekty gospodarczo-środowiskowe, a także w minimalnym zakresie ekologiczne związane z funkcjonowaniem delty. Ostatni rozdział monografii obejmuje kompilacyjne podsumowanie zagadnień poruszanych w książce. W dwóch podrozdziałach syntetyzuje się w sposób ogólny wiedzę o zagadnieniach i problemach związanych z ujściami deltowymi i estuariami na świecie i bardziej szczegółowo o Delcie Wisły.